جهم (مفردات‌نهج‌البلاغه)جَهم(بر وزن عقل) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای ترشرویی که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص دعای استسقاء و زمان قبل از بعثت حضرت رسول (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) از این واژه استفاده نموده است. ۱ - مفهومشناسیجَهم (بر وزن عقل) به معنای ترشرویی آمده است. جَهام (به فتح جیم) به معنای ابری که باران ندارد. ۲ - کاربردهاامام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با دعای استسقاء فرموده است: «اللهم ... و انزل علینا سماء مخضلة ... غیر خلّب برقها و لا جهام عارضها؛ خدایا بر ما باران پر آبی بفرست بی‌آنکه برقش طمع آورنده و بی‌باران باشد و بی‌آنکه ابرش خالی از آب باشد.» واژه «خلّب» به معنای برق و ابری است که انسان فکر می‌کند، باران دارد ولی بارانی در آن نیست. همچنین امام (علیه‌السلام) در مورد زمان قبل از بعثت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) فرموده‌اند: «قد درست منار الهدی و ظهرت اعلام الرّدی فهی متجّهمة لاهلها عابسة فی وجه طالبها؛ محل‌های نور هدایت در آن مندرس گشته و علامت‌های هلاکت آشکار شده بود، دنیا بر اهلش عبوس و بر طالبانش تُرشرُو بود.» ۳ - تعداد کاربرداین واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است. ۴ - پانویس
۵ - منبعقرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جهم»، ص۲۳۸. رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
|